Wychłodzenie i odmrożenia – schemat postępowania
Na pewno zdarzyło Ci się trząść z zimna na przystanku w oczekiwaniu na autobus czy tramwaj. A może pływałeś w chłodnym jeziorze, mimo że morsowanie jest Ci obce? Idziesz z niemowlakiem na spacer i nie wiesz, jak je ubrać, by się nie wychłodziło? O ile delikatne wychłodzenie organizmu nie stanowi zagrożenia, to hipotermia i odmrożenia mogą być groźne. Czytaj dalej, a dowiesz się, co zrobić, gdy wystąpią u dzieci albo u dorosłych.
Spis treści:
Wychłodzenie – objawy
Jak ubrać niemowlę zimą
Wychłodzenie – pierwsza pomoc
Odmrożenia – postępowanie
Wychłodzenie i odmrożenia – zapobieganie
Wychłodzenie – objawy
Zbliża się zima, a wraz z nią miesiące chłodu, śniegu i zawieruch. W związku z ekstremalnymi warunkami atmosferycznymi zdecydowanie częściej niż w innych porach roku mogą wystąpić wychłodzenia i odmrożenia różnych części ciała, zwłaszcza kończyn. Mogą stanowić potencjalne zagrożenie, zwłaszcza dla dzieci i osób starszych lub chorych. Wychłodzenie występuje, gdy ciało traci ciepło szybciej niż je produkuje, co prowadzi do obniżenia temperatury ciała. Objawy wychłodzenia mogą być stopniowe, a ich nasilenie wzrasta wraz z dalszym obniżaniem się temperatury ciała. Hipotermia jest stanem organizmu, gdy temperatura ciała spada poniżej 35°C. Może do niej dojść, gdy długo przebywamy w bardzo niskiej temperaturze lub w wodzie. Co ciekawe, chłodzi ona organizm 20 razy szybciej niż powietrze. Objawy wychłodzenia to:
• drżenia mięśniowe- organizm w ten sposób próbuje wytworzyć dodatkowe ciepło,
• osłabienie, brak koordynacji ruchowej,
• dezorientacja i trudności w logicznym myśleniu,
• sina, blada, zimna skóra,
• u dzieci płaczliwość, pobudzenie, a następnie apatia i senność.
Jak ubrać niemowlę zimą
Niemowlęta i dzieci mogą inaczej odczuwać temperaturę niż dorośli. Zwłaszcza wcześniaki mają nie do końca rozwinięte funkcje termoregulacji oraz mało tkanki tłuszczowej. W dodatku dziecko, które jeszcze nie umie mówić, zwyczajnie nie powie nam, gdy jest mu zimno. To rolą rodzica jest obserwowanie swojego maluszka i zadbanie o jego komfort, także termiczny. Nie chcę Cię teraz zachęcać, żebyś zgodnie z tym, co podpowiadają babcie, zawsze zakładał dziecku czapeczkę, rękawiczki i gruby śpiworek. Należy zachować rozsądek, bo przegrzewanie również jest szkodliwe. Podstawowa zasada brzmi: niemowlę w wózku ubieramy na spacer w o jedną warstwę odzieży więcej niż siebie. Dziecko leży, a Ty jesteś w ruchu, gdy z nim spacerujesz, więc jest Ci cieplej. Miej na uwadze fakt, że mokra pieluszka może szybciej wychłodzić dziecko. Tak samo dziecko bawiące się na śniegu w ferworze zabawy może nie zauważyć przemoczonej odzieży, a ta również sprawia, że szybciej dochodzi do wychłodzenia.
Wychłodzenie – pierwsza pomoc
Najważniejsze w przypadku wychłodzenia ciała jest przerwanie działania niskiej temperatury. Silny wiatr i duża wilgotność potęgują odczuwanie chłodu.
- Zabierz poszkodowanego w cieple miejsce.
- Rozbierz go z mokrego lub wilgotnego ubrania.
- Przykryj folią NRC albo zwykłym kocem. Możesz podać coś ciepłego do picia.
- Unikaj gwałtownego ogrzewania. Powinno to być powolne i stopniowe podnoszenie temperatury ciała. Pod żadnym pozorem nie wsadzaj wychłodzonej osoby pod gorący prysznic czy do kąpieli z gorącą wodą!
- Jeżeli zaobserwujesz zaburzenia świadomości, natychmiast wezwij zespół ratownictwa medycznego i stosuj się do poleceń dyspozytora.
Jak skutecznie udzielać pierwszej pomocy i jak przygotować się na jej udzielanie przeczytasz tutaj.
Odmrożenia – postępowanie
Odmrożenia to uszkodzenia tkanek, które mogą wystąpić w wyniku ekspozycji na bardzo niskie temperatury. Narażone na zimno części ciała, często twarz, stopy i dłonie, stają się zimne, sztywne, blade, a potem zaczerwienione. Odczuwalny jest ból, drętwienie, brak czucia, a w ciężkich przypadkach mogą pojawić się pęcherze, owrzodzenia lub nawet martwica tkanek. Nie pocieraj przemarzniętych dłoni czy stóp. Rozcieranie silnym masażem czy nacieranie śniegiem mogą pogorszyć sprawę i prowadzić do uszkodzenia odmrożonych tkanek. Kiedy skóra jest blada, można stosować kąpiele rozgrzewające w letniej wodzie, stopniowo podnosząc jej temperaturę. Jeżeli doszło do odmrożenia drugiego stopnia, nie przekłuwaj pęcherzy. Należy zastosować jałowy opatrunek i skonsultować się z lekarzem. Jak prawidłowo udzielać pierwszej pomocy dziecku możesz nauczyć się z naszego kursu pierwszej pomocy dziecku online.
Wychłodzenie i odmrożenia – zapobieganie
Zapobieganie wychłodzeniu i odmrożeniom nie zawsze jest możliwe, zwłaszcza podczas ekstremalnych warunków pogodowych. Możesz jednak zastosować kilka praktycznych porad:
• Ubieraj siebie i dziecko odpowiednio: najlepiej warstwowo. Zainwestuj w odzież z wełny np. merino i innych materiałów, które dobrze zatrzymują ciepło. Ważne są dobrze ocieplone buty, czapka i rękawiczki.
• Regularne ogrzewanie w ciepłym pomieszczeniu: rób przerwy w zimowych aktywnościach.
• Unikaj długotrwałego wystawienia na bardzo niskie temperatury.
Pamiętaj, że zwłaszcza, gdy masz pod opieką małe dziecko, istotne jest posiadanie aktualnej wiedzy i umiejętności z zakresu pierwszej pomocy. Często jesteś jedyną osobą, która może jej szybko udzielić przed przyjazdem profesjonalnej pomocy. Inwestycja w zdrowie i życie podopiecznego ma ogromne znaczenie. Sprawdź już dzisiaj nasz kurs pierwszej pomocy skierowany specjalnie do rodziców, dziadków i innych opiekunów małych dzieci: